Het hart van de koning is een irrigatiekanaal in de hand van God

Enkele dagen geleden heeft de Russische president Poetin besloten om buurland Ukraine in te vallen. De wereld kijkt verbijsterd en vol afgrijzen toe. Uiteraard gaan onze gedachten en gebeden uit naar de bevolking van Ukraine. Enkele maanden geleden gaf ik (online) les aan christelijke voorgangers in Kiev. Nu vrezen velen voor hun leven.

Ik moest de laatste dagen vaak denken aan bovenstaande oneliner uit het Bijbelse boek Spreuken.  Deze uitspraak gaat over het hart van de koning, of president, of elke machthebber. Het hart is de controlekamer van iemands leven. Als het hart in de hand van God is, wil dat zeggen dat de koning niet zomaar kan doen, wat hem behaagt. Het lijkt er soms op dat machthebbers alle vrijheid hebben om te doen wat ze willen. Sommige machthebbers trekken de macht naar hen toe, leggen hun tegenstanders het zwijgen op, intimideren, ontwikkelen een angstcultuur waardoor zij zichzelf als beschermheer en als alleenheerser neerzetten. Ik denk dat menig machthebber niet beseft dat zijn hart in iemands Anders handen ligt en dat hij slechts een marionet is in het hemelse Schaakspel.

Het is natuurlijk wel bijzonder. Je zou de indruk krijgen dat God alles ‘overruled’ en dat de mens geen vrije wil heeft. Toch kan een mens kiezen, ook tegen God. Hij kan afschuwelijke dingen doen. Hoeveel koningen en presidenten en machthebbers hebben niet gruweldaden gepleegd niet alleen tegen hun vijanden, maar zelfs tegen hun eigen bevolking? Zij hebben zelf die keuzes gemaakt. Ze wilden hun rijk uitbreiden; ze wilden meer macht, meer geld, meer bodemschatten…meer….meer….meer!

En toch: daar is de Almachtige God, die Soeverein is. Hij is werkelijk de Alleenheerser. Zijn plannen zullen altijd gerealiseerd worden. Niemand kan tegen Hem standhouden. Zelfs de machtigsten der aarde niet. Dit is paradoxaal! Enerzijds, de soevereine almacht van de Alleenheerser die alleen het goede voor de mensheid wil, en anderzijds de vrije wil van een menselijke machthebber, die schade toebrengt aan vele mensen. Enerzijds, macht verblindt mensen en geeft hun de illusie dat zij de loop van de geschiedenis kunnen bepalen. Dat zij kunnen bepalen hoe de irrigatiekanalen lopen, en wie het vruchtbare water krijgt en wie niet.  Anderzijds, doet de geschiedenis, zoals in de Bijbel opgetekend, ons wereldheersers kennen, die goedschiks of kwaadschiks moesten buigen voor de Almachtige. Een van de vroegere heersers van het Babylonische Rijk werd vanwege zijn hoogmoed en grootspraak, zo waanzinnig dat hij zich een tijdlang als een dier gedroeg. Dit duurde “totdat hij erkende dat de God van de hemel de Heerser is.”

Het is Gods bedoeling dat rechtvaardige machthebbers irrigatiekanalen zijn om Gods zegen en overvloed naar hun onderdanen te laten vloeien.  Maar helaas!  Er zijn talloze machthebbers die de geschenken van God voor eigen eer en gewin willen houden.   Enerzijds zien we dat er afschuwelijke misdaden gepleegd worden door wereldleiders, zonder dat er ogenschijnlijk door de hemel ingegrepen wordt. Anderzijds, worden we in deze oneliner eraan herinnerd dat het hart van de wereldleider in Gods handen is, en dat God Zijn bedoelingen door middel van machthebbers, realiseert. We moeten deze paradox niet proberen te ontrafelen. Het geloof van velen die dit geprobeerd hebben, heeft schipbreuk geleden.  Macht is te vergelijken met de kracht van water. Als we deze niet weten te kanaliseren, kan ze ons overweldigen en gaan we eraan onderdoor.  Alleen de Almachtige God is in staat de macht van mensen te beteugelen.

Laten we daarom bidden tot de Almachtige en Soevereine, en Hem smeken:

 “Werp een dam op tegen de overstroming van geweld in Ukraine. Doe Uw kracht kennen aan hen die menen dat zij soeverein zijn, en uit het oog verloren zijn dat hun hart evenals hun adem, in Uw handen is.  Bied bescherming en stromen van genade aan hen die te lijden hebben door het machtsmisbruik van anderen. En bovenal voer Uw goede, heilzame, hoopvolle en eeuwige plannen uit, door alle geweld en hoogmoed van Uw schepselen heen. Hoe goed is het te weten dat het hart van presidenten en koningen in Uw handen is, en dat U ermee doet wat U goeddunkt. Goed ook om te beseffen dat U, de Rechtvaardige, altijd het laatste woord heeft. En help ons U te vertrouwen, ook al begrijpen wij U niet.”